ไม่ว่าใครก็ตามต่างก็ต้องการเป็นคนน่ารัก หรือต้องการให้ผู้อื่นกล่าวชมว่าเป็นคนน่ารัก ความน่ารักในที่นี้มิได้เกิดจากการมีรูปร่างน่าตาดี แต่ความน่ารักจะเกิดจากการมีมารยาท (กิริยา-วาจา) ที่สุภาพเรียบร้อย ประพฤติปฎิบัติตนถูกต้องเหมาะสมตามโอกาสอันควร
มารยาทต่าง ๆ ที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน ถ้าเราสามารถปฏิบัติตามได้แล้ว เชื่อแน่ว่าเราจะเป็นคนน่ารัก และบุคคลอื่นก็อยากที่จะคบหาสมาคมด้วย
มารยาทในการพูด
มารยาทในการพูด ควรปฎิบัติดังนี้
เจรจาด้วยถ้วยคำและน้ำเสียงที่สุภาพ ไม่กล่าวคำหยาบ การพูดควรมีหางเสียง ครับ หรือ ค่ะ เช่น ไม่ทราบครับ ไม่ทราบค่ะ ขออนุญาตครับ ขออนุญาตค่ะ เป็นต้น
ใช้คำ "ขอบคุณ" หรือ "ขอบพระคุณ" และ "ขอโทษ" หรือ "ขอประทานโทษ" ให้ติดเป็นนิสัย
ไม่พูดเสียงดังจนเกินควรหรือตะโกน
ไม่แย่งกันพูด เปิดโอกาสให้ผู้อื่นได้พูดบ้าง และในขณะเดียวกันต้องยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นด้วย
ใช้ท่าทางประกอบการพูดให้เหมาะสม อย่ายกมือขวักไขว่หรือแสดงท่าทางประกอบตลอดเวลา ในขณะที่พูดต้องควบคุมกิริยาและอารมณ์ให้เหมาะสม
ทักทายปราศัยกับผู้ที่คุ้ยเคยรู้จัก หรือยิ้มให้ผู้ที่เคยพบเห็นมาก่อน
มารยาทในการพูดโทรศัพท์
- การพูดโทรศัพท์ ควรปฏิบัติดังนี้
กล่าวคำทักทายอย่างสุภาพอ่อนโยน คำกล่าวทักทายที่ควรใช้คือ "สวัสดีครับ" "สวัสดีค่ะ"
ถามถึงคนที่ต้องการพูดด้วย และกล่าวขอบคุณเมื่อมีผู้รับอาสาจะไปตามให้
กล่าวคำขอโทษในกรณีที่ต่อหมายเลขผิด
เมื่อเป็นผู้รับโทรศัพท์ ควรกล่าวคำว่า "สวัสดี" แล้วบอกหมายเลขโทรศัพท์ที่กำลังพูดอยู่ หรือบอกสถานที่ หรือบุคคลที่เป็นเจ้าของโทรศัพท์
ไม่พูดโทรศัพท์เสียงดังจนเกินไป และไม่ควรพูดนานเกินความจำเป็นเมื่อพูดโทรศัพท์เสร็จแล้วควรวางหูโทรศัพท์เบา ๆ (ไม่กระแทกหูโทรศัพท์)
มารยาทในการรับประทานอาหาร
มารยาทในการรับประทานอาหาร ควรปฏิบัติดังนี้
ไม่พูดคุยในขณะที่มีอาหารเต็มปาก การพูดคุยควรพูดเบา ๆ และควรเป็นเรื่องที่ไม่เป็นอุปสรรคในการรับประทานอาหาร
ไม่ตักอาหารจากจานข้าวของผู้อื่น และไม่นำสิ่งที่ไม่สมควรใส่ลงไป
ไม่ทำอาหารหกเลอะเทอะ ถ้ามีการคายเศษอาหาร ไม่ควรให้ผู้อื่เห็นเศษอาหารนั้น
ขณะที่รับประทานอาหาร ต้องระมัดระวังไม่ให้เศษอาหารติดริมฝีปาก หรือปล่อยให้ริมฝีปากเป็นมันหรือมีคราบอาหารติด
ใช้ช้อนกลางตักอาหารมาใส่ในจานของตนเอง และไม่ควรใช้ช้อนกลางตักอาหารเข้าปาก
ระมัดระวังการเคี้ยวอาหารหรือซดน้ำแกง พยายามอย่าให้เกิดเสียงดัง
ระมัดระวังกิริยามารยาทในขณะที่รับประทานอาหาร เช่น ไม่ควรเปิดปาก(อ้าปาก) ในขณะที่เคี้ยวอาหาร ไม่ควรตักอาหารคำโตเกินไป ไม่รีบรับประทานอาหารเร็วจนเกินไป ไม่ขากเสลดในขณะที่รับประทานอาหาร เป็นต้น
กล่าวคำขอโทษเมื่อร้สึกว่าอาจต้องทำในสิ่งที่น่ารังเกียจ แล้วจึงลุกออกจากโต๊ะอาหารไป
เวลาไอหรือจาม ในขณะที่กำลังรับประทานอาหารควรใช้ผ้าเช็ดหน้าหรือมือ ปิดปากให้มิดชิด
ไม่เดินรับประทานอาหาร
ไม่ใช้นิ้วมือเขี่ยเศษอาหาร การเขี่ยเศษอาหารที่ติดตามซอกฟันควรใช้ไม้จิ้มฟัน และขณะที่กำลังเขี่ยเศษอาหารควรเอามือป้องปากด้วย
มารยาทในการต้อนรับ
มารยาทในการต้อนรับแขกผู้มาเยือน ควรปฏิบัติดังนี้
ยิ้มรับผู้มาเยี่ยมเยียนและทักทายก่อนด้วยถ้อยคำที่สุภาพ ไม่ทำให้ผู้มาเยือนเก้อเขิน
เชิญผู้มาเยื่ยมเยียนนั่งในอันที่ควร (ในกรณีที่ไม่รู้จักกันมาก่อน ก่อนที่จะเชิญเข้ามาในบ้านหรือเปิดประตูรับ ต้องสอบถามให้แน่ใจก่อนว่าต้องการพบใคร และสังเกตกิริยาท่าทางของผู้มาเยี่ยมเยียนโดยอย่าให้เขารู้ตัว)
จัดหาน้ำดื่มมาต้อนรับ
เปิดโอกาสให้ผู้มาเยี่ยมเยียนพูดคุยได้สะดวก เจ้าของบ้านไม่ควรพูดขัดจังหวะ ควรรับฟังมากกว่าการเล่าเรื่องของตนเอง สนทนาโต้ตอบ้างตามโอกาสอันควร
ถ้าผู้มาเยี่ยมเยียนอาวุโสกว่า ควรแสดงความเคารพด้วยการไหว้
ไม่แสดงกิริยาท่าทางดูถูกเหยียดหยามผู้มาเยี่ยมเยียน ไม่ว่ากรณีใด ๆ ก็ตาม
มารยาทในการไปหา หรือไปเยี่ยมเยียนผู้อื่น
มารยาทในการไปหา หรือไปเยี่ยมเยียนผู้อื่น ควรปฏิบัติดังนี้
เคาะประตูหรือกดกริ่งก่อนที่จะเข้าไปในบ้านของผู้ที่เราไปหาหรือไปเยี่ยมเยียน และต้องรอให้เจ้าของบ้านมาเปิดประตูให้
ทำความเคารพผู้ใหญ่ที่เป็นเจ้าของบ้านทั้งตอนไปและกลับ
พูดคุยในสิ่งที่ดี ไม่พูดเรื่องส่วนตัวมากเกินไป
ในการสนทนาต้องระมัดระวังไม่ให้ผู้ที่เราไปหาหรือไปเยี่ยมเยียนไม่สบายใจ หรือเกิดความเบื่อหน่าย
ไม่อยู่บ้านของผู้ที่เราไปเยี่ยมเยียนนานเกินไป ควรเปิดโอกาสให้เจ้าของบ้านได้ทำธุระส่วนตัวได้อย่างสะดวก
ไม่พาเพื่อนหรือญาติพี่น้องไปหาหรือไปเยี่ยมเยียนเกินความจำเป็น
เมื่อคนที่เรารู้จักได้รับความทุกขร้อนหรือเจ็บป่วย ควรไปเยี่ยมเยียนและให้กำลังใจ ถ้าไม่มีโอกาสไปก็ควรฝากของไปเยี่ยมพร้อมกับมีบัตร หรือจดหมายแสดงความห่วงใย
มารยาทในการเข้าพบผู้ใหญ่
มารยาทในการเข้าพบผู้ใหญ่ ควรปฏิบัติดังนี้
ขออนุญาตก่อนที่จะเข้าพบ
ทำความเคารพ (ไหว้ คำนับ) ทั้งขณะที่เข้าพบและลากลับ
ไม่รบกวนเวลาของผู้ที่เราเข้าพบ (ผู้ใหญ่) นานเกินความจำเป็น
ปฎิบัติตนต่อผู้ที่เราเข้าพบ (ผู้ใหญ่) ด้วยความสุภาพอ่อนน้อม
ระมัดระวังกิริยามารยาทในขณะที่สนทนากับผู้ใหญ่ เช่น นั่งหรือยืนตัวตรง ไม่โยกตัว ไม่เอามือล้วงกระเป๋า ไม่นั่งไขว้ขา ไม่ยืนใกล้โต๊ะทำงานหรือใกล้ตัวผู้ใหญ่มากเกินไป
มารยาทในการเยี่ยมไข้
มารยาทในการเยี่ยมไข้ ควรปฏิบัติดังนี้
ก่อนที่จะไปเยี่ยมไข้ผู้ใดก็ตาม ควรสอบถามอาการเจ็บป่วยจากผู้ที่ทราบอาการของผู้ที่เราจะไปเยี่ยมก่อน
นำของที่มีประโยชน์ หรือของที่ทำให้คนไข้มีจิตใจสดชื่นไปเยี่ยม เช่น อาหารที่บำรุงร่างกาย หนังสือเสมอง ดอกไม้ เป็นต้น
ไม่พูดคุยในเรื่องที่จะทำให้คนไข้ไม่สบายใจ หรือเป็นกังวล ควรพูดคุยด้วยเรื่องที่สนุกสนาน
ไม่เยี่ยมคนไข้นานเกินไป เพื่อต้องการให้คนไข้ได้มีเวลาพักผ่อนอย่างเต็มที่
มารยาทในการไปงานมงคล
มารยาทในการไปงานมงคล ควรปฏิบัติดังนี้
เมื่อไปถึงบริเวณงาน ควรไปทักทายเจ้าภาพก่อน และหาโอกาสแสดงความยินดีกับเจ้าของงาน
เลือกที่นั่งในที่ที่เหมาะสมสำหรับตนเอง
ควรนำของขวัญหรือสิ่งของไปด้วย และควรมอบให้เมื่อพบเจ้าภาพ
มารยาทในการไปงานศพ
มารยาทในการไปงานศพ ควรปฏิบัติดังนี้
เมื่อไปถึงบริเวณงานต้องระมัดระวังกิริยาให้อยู่ในอาการที่สำรวม เมื่อพบเจ้าภาพควรแสดงความเสียใจด้วยน้ำเสียงที่สุภาพอ่อนโยน
ไปกราบพระและเคารพศพ ในช่วงเวลาก่อนที่พระสงฆ์สวด หรือระหว่างพักการสวด
ไม่พูดคุยด้วยเรื่องตลกขบขัน
ควรแต่งกายสุภาพตามธรรมเนียมนิยม เช่น งานศพคนไทย ผู้หญิงนิยมแต่งชุดดำ ผู้ชายนิยมใส่เสื้อสีขาว กางเกงสีดำ เป็นต้น
มารยาทภายในโรงเรียน และภายในห้องเรียน
มารยาทภายในโรงเรียนและในห้องเรียนที่นักเรียนควรปฏิบัติดั มีดังนี้
เมื่อเดินผ่านครู อาจารย์ ควรก้มศีรษะและหลังให้ในลักษณะที่สุภาพเรียบร้อย
เมื่อเดินสวนทางกับครู อาจารย์ ควรทำความเคารพ (ไหว้ คำนับ ยืนตรง) ไม่ว่าครู อาจารย์ท่านนั้นจะสอนนักเรียนหรือไม่ก็ตาม
ขณะที่ครูกำลังสอนอยู่ ไม่พูดสอดแทรกและพูดล้อเลียน ถ้าต้องการจะถามสิ่งที่สงสัย ควรรอให้ครูหยุดพูดหรือหยุดสอนก่อน แล้วจึงขออนุญาตหรือยกมือขึ้น เมื่อครูอนุญาตจึงถามในสิ่งที่ตนสงสัยหรือไม่เข้าใจนั้น ๆ
ในขณะที่กำลังเรียนวิชาหนึ่งวิชาใด ไม่นำเอาวิชาอื่น ๆ หรือหนังสือประเภทอื่นขึ้นมาอ่าน และไม่ทำกิจกรรมใด ๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับวิชาที่กำลังเรียนทั้งสิ้น
ไม่รับประทานอาหารหรือขนมภายในห้องเรียน หรือแอบรับประทานในขณะที่ครูกำลังสอน
ไม่พูดคุยหยอกล้อ หรือเล่นกับเพื่อนในขณะที่ครูกำลังสอน
ขณะที่นักเรียนกำลังเล่นกันหรือเดินมาเป็นกลุ่ม เมื่อครู อาจารย์ เดินผ่านมา นักเรียนควรหลีกทางให้
ถ้านักเรียนเห็นครู อาจารย์กำลังถือสิ่งของ หรือทำงานบางสิ่งที่นักเรียนพอจะช่วยได้ ควรเอ่ยปากรับอาสาช่วยเหลือทันที
การแสดงกิริยามารยาทที่ถูกต้องเหมาะสมในโอกาสต่าง ๆ จะช่วยส่งเสริมให้ผู้ปฏิบัติมีบุคลิกภาพที่ดีงาม น่ารัก น่าชม ควรแก่การยกย่องจากคนในสังคม
ค่าของคนอยู่หนใด ค่าของคน อยู่หนใดใครรู้บ้าง ใช่รูปร่างโสภาก็หาไม่ ใช่เสื้อผ้างามหรูดูวิไล ใช่บ้านใหญ่หรือสินทรัพย์นับอนันต์ แต่อยู่ที่จรรยามารยาท จิตสะอาดผ่องใสไม่แปรผันเพียรกระทำแต่กรรมดีทุกวี่วัน เพื่อสร้างสรรค์ผลงานไว้ให้ชมเอย... |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น